Ikigai voor lijf, mind en hart
Af en toe voel ik het: mijn voorhoofd is gevuld met mist, er zit spanning op mijn borst en het lijkt of er niet genoeg lucht door mijn longen blaast. Ik weet dat ik me dan weer eens heb laten overklassen door die geniepige waan van de dag. En dus keuzes heb gemaakt die ingegeven werden door ‘doen’ en niet door ‘zijn’. Dat ik me weer even liet opslokken door de illusoire snelheid, dringendheid en chaos van de dingen. Het kortetermijngenot van alweer een dingetje af te kunnen vinken op de lijst en hop weer naar het volgende te gaan, fier dat ik het druk-druk-druk heb dus wel belangrijk moét zijn. De illusie dat hoe meer ik doe, hoe meer ik erbij hoor. Verdikke toch ...
En elke keer opnieuw sta ik ervan versteld hoe sterk de patronen in mijn hersenen zijn. Hoe ze me toch opnieuw en opnieuw diezelfde valkuil inzuigen. Hoe ze, als mijn zijnsaandacht ook maar heel even verslapt, direct die kille leemte van het doen-doen-doen insluipen en zich hardnekkig nestelen in de dwang van dingen die ‘nu moeten’. Om dan vervolgens beloond te worden met stress, oftewel: ‘mijn voorhoofd is gevuld met mist, er zit spanning op mijn borst en het lijkt of er niet genoeg lucht door mijn longen blaast’.
En elke keer opnieuw zeg ik tegen mezelf: “Aha! Blijven trainen! We zijn er nog niet.” Mijn prefrontale cortexje heeft oefening nodig. Want die hardnekkige gedragspatronen doorbreken vraagt tijd, toewijding en volharding. Het vraagt keihard korte metten maken met de lustige overlevingsdoelen van de oudste delen van mijn brein: een vette hap, een dikke portemonnee, een opperstatus en seks met de alfaman. En geen pijn! En bij de groep horen! Hoe vermoeiend.
Dus: trainen dat brein om aan de sluiperige wil van mijn primitieve instinct te ontsnappen. Trainen om zelf de regie in handen te nemen en in plaats van mijn primitieve lusten te volgen échte Ikigai-keuzes te maken. Zijns-keuzes.
Ikigai is Japans voor
‘het hebben van een doel in je leven
dat je door je leven leidt
en je stimuleert om schoonheid en nut te scheppen
voor jezelf en de mensen om je heen.’
Eerst voor ‘jezelf’. Pas als je dan nog iets hebt om weg te geven, komen de anderen aan de beurt. Dat is de volgorde.
En dus toen ik 400 woorden geleden weer eens voelde hoe mijn voorhoofd gevuld was met mist, hoe de spanning op mijn borst zat en het leek of er niet genoeg lucht door mijn longen blies, trainde ik mijn brein met de volgende vraag:
‘Als je enkel deze ene dag had, wat zou je dan als eerste doen?’
En ik schreef 400 woorden, nam mijn lief stevig bij de hand en leidde hem het bos in. Een bries blies de mist uit mijn voorhoofd, de geur van het mos maakte de spanning in mijn borst weer zacht en mijn lief en ik ademden samen de allermooiste plannen voor de toekomst in.
